Witajcie w zadaniu 3! Skupimy się teraz na czymś, co towarzyszy nam kilka razy dziennie - żywności! Żywność jest bowiem produktem, bez którego nie możemy przetrwać, jednakże obecny system produkcji żywności jest źródłem dużej części gazów cieplarnianych pochodzenia ludzkiego. Co możemy z tym zrobić?
Produkcja żywności zmieniła się na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat. Zapraszamy Was do przeprowadzenia krótkiej ankiety, dzięki której porównacie sposób odżywiania kiedyś i teraz.
Znajdźcie koło siebie kogoś dorosłego - może to być Wasz rodzic lub inny członek rodziny, nauczyciel lub nauczycielka, którzy zapisali Was do Festiwalu. Zadajcie tej osobie pytania z tabelki i zapiszcie je w kolumnie “Kiedyś”. Następnie samodzielnie wypełnijcie kolumnę “Teraz”, odpowiadając na te same pytania.
Czy wiecie, czym jest łańcuch żywnościowy? To cała droga, którą produkt spożywczy odbywa od momentu produkcji, poprzez naszą konsumpcję, aż po śmietnik, na którym lądują np. opakowania, obierki. Jeśli zajrzycie do tabelki z Kroku 1, możecie zauważyć, że kiedyś łańcuch żywnościowy był dość krótki i niezbyt skomplikowany.
Obecnie ten łańcuch jest znacznie dłuższy, a także o wiele bardziej skomplikowany. Jedna z organizacji działających na rzecz zrównoważonego rolnictwa zauważyła, że jeśli policzymy emisje z tych wszystkich elementów obecnego systemu żywnościowego, może on być odpowiedzialny za nawet 57% wszystkich emisji gazów cieplarnianych pochodzenia ludzkiego!
Wybierzcie wspólnie jeden produkt żywnościowy, który znajduje się w Waszych domach (najlepiej wybrać produkt, na którego opakowaniu możecie znaleźć informację o pochodzeniu). Narysujcie jego “drogę” na Wasz stół Wykorzystajcie pytania:
- skąd pochodzi ten produkt?
- czy jest on produktem sezonowym? (pomidory i ogórki, których sezon w Polsce przypada na lato, są obecnie hodowane nawet w zimę, ale wymaga to wielkiego nakładu energii do ogrzewania szklarni, w których rosną)
- w co jest opakowany?
- w jakim śmietniku wylądują resztki (np. obierki lub opakowanie)?
*produkcja nawozów, nasion i opakowania może być czasem bardzo skomplikowana. Np. "kartonowe" opakowanie mleka składa się z kilku warstw, w tym plastiku i aluminium. Aby nie zagłębiać się w szczegóły, możecie narysować np. fabrykę plastiku lub szkła.
Podzielcie się na Padlecie Waszym rysunkiem lub opisem drogi Waszego produktu na stół.
Przykładowa, uproszczona droga keczupu:
W poprzednich krokach dowiedzieliście się, że obecny system produkcji żywności nie jest zrównoważony, czyli nie można go utrzymywać w nieskończoność, ponieważ wymaga zużycia takiej ilości zasobów, że nie są one w stanie się odnowić. Przemysłowe rolnictwo przyczynia się również do niszczenia środowiska naturalnego (np. sztuczne nawozy powodują wyjałowienie gleby, a chemiczne środki do ochrony roślin przyczyniają się do wymierania owadów, np. pszczół). Prowadzi to do tego, że rolnictwo w ostateczności szkodzi swojej własnej przyszłości.
Ale przecież musimy produkować i konsumować żywność! Czy można to zrobić tak, aby rolnictwo było zgodne z możliwościami środowiska naturalnego, a zarazem nas odżywiało? Tak!
Istnieje już wiele inicjatyw, które w różny sposób działają na rzecz zrównoważonego rolnictwa. Są również podejmowane działania na poziomie Europejskim, za pomocą programu Od pola do stołu!
Zobaczcie, jakie decyzje podejmują różne osoby, aby ich konsumpcja żywności była jak najmniej obciążająca dla planety.
Poznajcie naszych bohaterów i bohaterki, i zainspirujcie się ich działaniami.
https://prezi.com/view/RVyjUuVcwZhvRhEjs4NU/
Po zapoznaniu się z materiałem, zastanówcie się jak wyglądałby Wasz wymarzony świat przyszłości, w którym ludzie produkują i konsumują żywność w sposób przyjazny dla środowiska i człowieka. W oparciu o własną wiedzę i obserwacje utwórzcie na PADLECIE nowy wpis i wspólnie zaproponujcie:
- Jakie działania możemy podjąć już dziś, indywidualnie, by stworzyć taki świat przyszłości?
- Jakie działania możemy podjąć na poziomie kraju lub Unii Europejskiej?
Po zapisaniu propozycji, zmieńcie kolor wpisu na zielony. Aby to zrobić, musicie najechać na opublikowany wpis, kliknąć w trzy kropeczki, które pojawią się w górnym prawym rogu wpisu, i wybrać kolor zielony.
Jak zauważyliście w kroku 2. obecna produkcja żywności ma charakter przemysłowy i jest związana z produkcją opakowań, pestycydów, sztucznych nawozów i transportem na wielkie odległości. Te wszystkie działania wymagają dużego nakładu energii, o której dowiecie się więcej w następnym zadaniu.
Aby przeczytać więcej o wpływie produkcji żywności na klimat, zajrzyjcie do naszej prezentacji: https://prezi.com/view/OocQylAHgzdCz81uUt1m/
